Een ETF is een mooi beleggingsproduct om je risico’s kleiner te houden ten opzichte van losse aandelen. Maar dat neemt natuurlijk niet weg dat ook een ETF risico kent. Maar welke risico’s heeft een ETF dan en wat kun je er tegen doen?
Tip: wil je meer weten over dit onderwerp? Check dan zeker deze pagina met al mijn artikelen over een ETF!
Je kunt zonder commissies beleggen in ETF’s uit de kernselectie van DEGIRO, klik hier om direct een account te openen.
Soms zal ik een voorbeeld geven om te laten zien waar je het risico terug kan vinden. We kijken in dit artikel over risico’s bij een ETF naar de ETF VWCE.
De prijs van een ETF gaat natuurlijk op en neer en op de lange termijn (hopelijk) meer omhoog dan naar beneden. Hoe harder een ETF op en neer gaat, hoe hoger de volatiliteit is. Dat hoeft op zich geen probleem te zijn maar wij mensen zijn emotionele wezens en het is niet altijd fijn om in deze borderline trein te zitten. Het kan dan voorkomen dat je (door je emoties) domme dingen gaat doen. Hoe kun je dit risico bij een ETF voorkomen of beperken? Simpel; je kijkt voornamelijk naar de waarschuwing van de onderste afbeelding. Hoe hoger de volatiliteit van de ETF, hoe hoger het risico. Dit waarschuwingslabel is verplicht en gaat dus uitsluitend over de volatiliteit van het beleggingsproduct. Hieronder zie je het waarschuwingslabel van de ETF VWCE.
Omdat het waarschuwingslabel maar 7 stappen kent, vallen vrijwel alle ETF in risico categorie 5 of 6. Echt heel veel wijzer wordt je daar niet van. Als alternatief kun je ook zelf de volatiliteit uitrekenen met de standaarddeviatie. Hierbij wordt de volatiliteit afgezet tegen het rendement en heb je een goed beeld van het risico van de ETF en of dat het waard is ten opzichte van het behaalde rendement.
ETF Risico 2: Productstructuur
Je hebt een fysieke ETF en een synthetische ETF. Een fysieke ETF koopt alle aandelen die in de index van de ETF zijn opgenomen. Je bent dus daadwerkelijk eigenaar. Met een synthetische ETF hebben de beheerders van een ETF de aandelen niet in bezit. Ze spreken dan met een andere partij af dat zij het rendement (of verlies) krijgen. Met deze ruil constructie hoeft de beheerder van de ETF niet zelf de aandelen te kopen, verkopen en beheren en dat scheelt kosten maar als het misgaat, kunnen ze in een uitzonderlijk geval niet voldoen aan de verplichtingen naar de klanten die de ETF hebben gekocht. Meestal is er wel sprake van een onderpand maar er blijft altijd een restrisico bij zo’n ETF.
Of er sprake is van een fysieke of synthetische ETF vind je terug in de factsheet van de ETF. Bij de ETF beheerder Vanguard gebruiken ze het begrip ‘Beleggingsmethode’ en bij iShares het begrip ‘Productstructuur’. Op de website van JustETF vind je het onder het begrip ‘Replication’.
Het risico is klein dat er iets gebeurd maar als je het risico kan uitsluiten door een andere ETF te kiezen, zou ik dat zeker doen.
Tip: ik heb een artikel geschreven over de verschillende type ETF. Erg interessant!
ETF Risico 3: Securities lending
Als de beheerder van de ETF de onderliggende aandelen fysiek aanhoudt, kan hij hier 2 dingen mee doen. De eerste is niks, gewoon laten liggen. De tweede optie is om deze aandelen uit te lenen aan beleggers die de aandelen willen lenen. Dit risico bij een ETF heet securities lending (beleggingsproducten uitlenen). Het wordt ook wel eens een tegenpartijrisico genoemd omdat er een kans bestaat dat de tegenpartij (de belegger aan wie het aandeel is uitgeleend) het niet kan terugbetalen. Meestal wordt het account van deze lenende belegger als onderpand gebruikt maar als dat niet helemaal goed is geregeld….
Als je op JustETF onder hoofdstuk ‘Risk and Fees’ kijkt (en klikt op ‘Show more’), dan zie je het staan onder het kopje ‘Securities lending’.
ETF Risico 4: Marktrisico en valutarisico
Niet alle ETFs zijn genoteerd in euro’s maar bijvoorbeeld in dollars of ponden. De ETF heeft dan een valutarisico. Soms is de andere valuta duurder en soms goedkoper dan de euro. Daarin ligt een risico dat jouw ETF in euro’s meer of minder waard is. Het selecteren van een ETF in euro’s kan dit risico deels afdekken.
Deels want er is ook een indirect valutarisico bij een ETF. Dat heb je als de onderliggende aandelen genoteerd zijn in een andere valuta dan euro’s. Bijvoorbeeld een ETF met alleen maar Amerikaanse aandelen. Je ziet dit indirecte valutarisico niet terug want het wordt meegenomen in de koers van de ETF.
Je kunt jezelf wapenen tegen valutarisico door een ETF te selecteren die ‘hedged’ is. Dan spreekt de beheerder van de ETF af in een futurecontract dat hij dezelfde valutakoers krijgt in de toekomst. Hierdoor zijn dit soort ETFs wel wat duurder.
Je kunt een hedged of unhedged ETF herkennen bij JustETF onder de noemer van ‘Currency risk’.
Het is goed om te weten dat dit risico bij een ETF net als het marktrisico zowel in jouw voor- als nadeel kan werken.
En dan heb je ook het marktrisico. Dit is het grootste risico bij een ETF (en bij een aandeel). Als de waarde van de onderliggende aandelen daalt, daalt de ETF ook. Dit risico is natuurlijk ook van toepassing als de onderliggende aandelen in waarde stijgen. Dan stijgt de waarde van je ETF gewoon mee. Je kunt dit risico niet voorkomen want zonder marktrisico is er geen zicht op rendement.
ETF Risico 5: Dividendlekkage
Sommige ETFs hebben aandelen in het mandje die dividend uitkeren. Als de beheerder van deze ETF gevestigd is in het buitenland, wordt het lastig om het volledige dividend uit te keren vanwege de dividendbelasting in het buitenland. Dividend lekt weg en daarom noemen ze dit een dividendlekkage. Dit risico kost je dus rendement. Je kunt dit voorkomen door een ETF te selecteren die van Nederlandse bodem is. Je kunt deze herkennen aan de ISIN code (een unieke code voor de ETF). Als de ISIN code met NL begint, heb je geen dividendlekkage. Je vindt de ISIN code bij elke ETF die je selecteert bij je broker. Hieronder een afbeelding van VWCE bij DEGIRO. Met blauw gemarkeerd is de ISIN code.
ETF is een heel bijzonder en interessant onderwerp. Deze artikelen heb ik er inmiddels over geschreven:
- ETFs en indexbeleggen uitgelegd
- Zo lees je een ETF naam
- De voordelen van een ETF
- ETF en indexfonds, het verschil
- 5 tips om een ETF te vergelijken
- Bouw je eigen ETF
- 10 meest gezochte ETFs in Google Keywords
- 5 ETFs die in 2021 kunnen knallen
- ETFs zonder transactiekosten (DEGIRO Kernselectie)
- Chinese ETFs
- Beleggen in India met een ETF
- De Meesman Indexfondsen
- Meesman Fondsbelegger
- Beleggersgids voor beginners
- VWCE versus VWRL ETF
