Beleggen in Moat aandelen: hoe doe je dat?

Immateriële activa (patenten, licenties, merknaam)

Het beste voorbeeld hiervan is toch wel Coca Cola. Je hebt dan wel Pepsi, maar Coca Cola heeft dé naam over de hele wereld. Sterke merknamen kun je soms makkelijk herkennen als je het betreffende voorwerp of dienst eerder bij de merknaam noemt, dan bij de naam van het voorwerp of dienst. Denk dus aan iPad, Coca Cola, Luxaflex, Oreo-koekjes, Netflix en Google. Die laatste 2 herken je aan het feit dat daar zelfs werkwoorden voor zijn.

Patenten en licenties zijn een ander verhaal. Deze zie je vaak in de biotech industrie waar bedrijven voor een lange tijd exclusief het recht krijgen om een bepaald geneesmiddel te produceren en te verkopen. Ook een bedrijf als Apple of Qualcomm werkt vaak met licenties voor hun chips en andere ontwerpen. Deze zijn via patenten vaak beschermd en bedrijven klagen hun concurrent vaak aan als deze onrechtmatig gebruikt worden. 

Patenten zijn overigens in het leven geroepen om innovaties te stimuleren want ze belonen de uitvinder met (tijdelijke) exclusiviteit. 

Een andere vorm van monopolie op immateriële activa is het verkrijgen van contracten van de overheid. Denk bijvoorbeeld aan spoorwegbedrijven, Palantir en KLM (op Schiphol). 

Overstapkosten

Een andere bron van moat zijn de overstapkosten. Soms is het als klant zo duur om over te stappen naar een concurrent dat lasten hoger zijn dan de baten. Denk aan het overstappen van Microsoft naar Apple als groot bedrijf. Of als de medewerkers gewend zijn aan een bepaald softwarepakket waar alle klantgegevens in staan zoals Salesforce. Of de medewerkers zijn gewend om op een bepaalde manier te communiceren zoals via Slack. Overstappen is dus lastig en de kosten zijn waarschijnlijk hoger dan de winst die je eruit kan halen. Het is niet altijd makkelijk en soms vraagt het veel inlevingsvermogen om deze moat te herkennen. Toch loont het de moeite wel want soms kan een product écht slecht zijn, klanten kunnen (en zullen) toch niet snel overstappen als de (eenmalige) kosten hoog zijn.

Netwerkeffect

Het netwerkeffect is wat abstracter dan andere moat bronnen en kun je vanuit 3 perspectieven bekijken. Allereerst heb je het netwerk onderling (horizontaal tussen de klanten). Als je weggaat bij een bepaald bedrijf/product of dienst kun je jouw netwerk verliezen. Denk aan Facebook, Whatsapp en Instagram waar al je vrienden ook zijn. Of denk aan Sligro wat (soms) ook een ontmoetingsplaats is van horecaondernemers. 

Het tweede perspectief is een verticaal netwerk waarbij het dus gaat om relatie tussen klant en bedrijf. Denk hierbij aan de klantenservice van Coolblue of de mogelijkheid om producten te upsellen, waardoor je meer en meer diensten afneemt van het bedrijf waardoor de binding versterkt wordt. Dat werkt bijvoorbeeld goed met softwarebedrijven die met verschillende modules werken. Bijkopen is een sterke mate van jezelf het onmogelijk te maken om eruit te komen. Beide perspectieven hebben sterk verband met de bron overstapkosten. 

Als laatste is het netwerkeffect te herkennen door het exponentieel gebruik (meer gebruik leidt tot nóg meer gebruik) van een product of dienst. Kijk maar naar Mastercard. Hoe meer consumenten een Mastercard gebruiken, hoe meer bedrijven het zullen faciliteren in hun verkoopkanaal. Hoe meer bedrijven het faciliteren, hoe meer consumenten het gebruiken. Dat werkt vervolgens als een vliegwiel. 

Kostenvoordeel

Ken jij het bedrijf Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC)? Zij maken chips voor Apple, Nvidia, Qualcomm, enzovoort. Het is dé chipfabrikant van de wereld en veel grote klanten komen bij hen terecht. Waarom? Zij kunnen de klus redelijk goedkoop klaren. Dat komt omdat de lonen relatief laag zijn in Taiwan en zij toch de technische kennis hebben. Zij kunnen gewoonweg goedkoper produceren. En aan de andere kant, vraagt het voor een startend bedrijf zovéél kapitaal, dat het niet haalbaar is om de concurrentie aan te gaan. 

Een ander voorbeeld is Amazon. Dat met zo’n lage prijzen een nieuwe markt kan betreden, dat het heel snel de nummer 1 concurrent van de troon kan stoten. Zij zijn niet per definitie goedkoper, maar hebben wel het kapitaal om het goedkoop aan te kunnen bieden. Daardoor worden ze op de lange termijn de nummer 1 en bezitten ze het monopolie (niet zozeer op webshop niveau maar op de producten die ze aanbieden via de webshop). 

Efficiëntie schaal

De efficiëntie schaal kun je net als het netwerkeffect opsplitsen in 2 perspectieven. Aan de ene kant heb je de bedrijven die zó groot zijn dat ze door die grootte met minder kosten per product of dienst kunnen produceren. Zo hebben 2 bedrijven, 2 opslagplaatsen nodig, terwijl deze 2 bedrijven samen misschien genoeg hebben met 1,5 opslagplaats. McDonalds heeft bijvoorbeeld een voordeel ten opzichte van de friettent om de hoek.

Het andere perspectief is het schaalvoordeel bij groei van het bedrijf. Het is makkelijker voor een cloud-based bedrijf om updates door te voeren dan voor een bedrijf dat de software handmatig op de desktop moet updaten.